Het jaar 1896 is cruciaal in de geschiedenis van Ethiopië. Nabij de stad Adwa kwam het tot een botsing tussen de Ethiopiërs, onder leiding van keizer Menilek II en het nieuwe Koninkrijk Italië, dat zijn oog had laten vallen op de Hoorn van Afrika. Menilek en zijn uitgehongerde mannen hielden ternauwernood stand. Niet alleen betekende dit dat Ethiopië gevrijwaard zou blijven van kolonisatie, ook gaf het succesvolle verzet een enorme boost aan de vorming en later ook uitbreiding van de Ethiopische staat. Om Ethiopië heen ontstond ondertussen gefragmenteerd landschap van Europese kolonies.
Rond de Tweede Wereldoorlog was Ethiopië enkele jaren bezet door Mussolini, maar tot  een echte kolonisatie kwam het nooit. Dit was mede te danken aan de status van Ethiopië als een van de oprichters van de Volkenbond, Zo bleek het voor Ethiopië ook vrij eenvoudig om na de Mussolini jaren weer volledig zelfstandigheid te verkrijgen.

Groot pleitbezorger van een (relatief) belangrijke internationale positie van Ethiopië was de kiezer Heile Sealssie. Nadat Selassie is afgezet, ontstaat al snel een bloedige burgeroorlog. Militairen verdrijven linkse studenten, het wordt een bloedbad dat doet denken aan Frankrijk in 1789.

Uiteindelijk, zoals zo vaak, komt een sterke man naar boven: Mengistu. De structuur van autocratisch regime is hiermee in ere hersteld, waarop een jakobijnse periode aanbreekt Deze periode wordt gekenmerkt door staatsterreur gebaseerd op een sterk nationalisme. Eigendommen en land worden genationaliseerd. De Derg – de militairen, vermomd achter een socialistische façade – grijpt op stevige wijze de macht. En laat die voor lange tijd niet meer los, mede door de steun van de Sovjet Unie, tot wier invloedssfeer het land al snel behoort. Met alle dramatische economische gevolgen van dien. Door een fatale combinatie va droogte en een totaal falend bewind, breekt in 1984 breekt een grote hongersnood uit. Bovendien ontstaat er een guerrilla oorlog met Eritrea.

In mei 1991 gebeurt het ondenkbare. Een kleine guerrillaclubje marcheert Addis Abeba binnen nadat de leider van de Derg, Mengistu, is gevlucht. Dit groepje opstandelingen stelt een nieuwe regering in. De machtsoverdracht gaat verbazend soepel. Het probleem van de moeilijke alliantie met Eritrea wordt meteen opgelost door te verklaren dat Eritrea per direct weer zelfbestuur heeft.
Dit staatsbestel houdt het al 25 jaar uit, in eeuwigheid voor Ethiopische begrippen. Er zijn nu drie belangrijke uitdagingen;
1) de potentieel botsende belangen van de verschillende etniciteiten en hiërarchieën
2) de rol van de gewapende beweging
3) de noodzaak om de representativiteit van de regering te verhogen

Ondanks alle verbetering is het huidige Ethiopië zeker geen liberale democratie te noemen, eerder een “Leninistische”, waarbij de autocraten slechts proberen zoveel mogelijk te stemmen in hun beleid te incorporeren. Zonder dat de machthebber daadwerkelijk uitgedaagd kan worden. De rellen van een aantal maanden geleden en de daarop afgekondigde noodtoestand, gecombineerd met de grote apathie onder de bevolking om te stemmen of te geloven in verandering, tonen aan dat Ethiopië de drie uitdagingen nog lang niet opgelost heeft. Daar verandert de recente stevige economische groei weinig aan.

The Horn of Africa, State Formation and Decay – Christopher Clapham, 192 p (2017)