Er zijn geen hoge bomen meer, we woelen allemaal in ons blootje rond in het struikgewas

Er wordt een hoop geschreven en geopinieerd over de gevolgen van de digitale revolutie. Veel is van het niveau “Facebook heeft Trump verkozen” of “Big data maken alles kapot”.

Zo niet ‘The Revolt of the Public’: dat gaat verder waar de meeste – gemakkelijke – analyses stoppen. Het boek kwam uit in 2014 en voorspelde de opstanden die nu overal plaatsvinden. De auteur, Martin Gurri, is een oud-CIA-analist en in Nederland vrijwel onbekend. Hij wijdt zijn leven tegenwoordig aan het beschrijven van de invloed van tech op de samenleving. Gurri’s analyse is wars van modieuze voorspellingen, en kritisch op vaak slecht onderbouwde mediahypes. En heeft hiermee enig aanzien verworven in Sillicon Valley.

Zijn analyse komt hier op neer: door de digitale revolutie (de vloedgolf aan data in combinatie met feit dat de waarheid door iedereen is te betwisten) staan alle instituties op omvallen. De traditionale gezagsverhoudingen zijn totaal veranderd.
Het informatiemonopolie, tot voor kort stevig in de handen van de elite, is weggeslagen en ‘het publiek’ doet nu heel eenvoudig mee aan het politieke debat. En wat het publiek ziet valt vies tegen, nu de elite zo naakt uit de coulissen heeft moeten treden.
Hierdoor is er een opstand tegen de instituties — overheid, media, academia — ontstaan. Wereldwijd brengt deze onvrede miljoenen mensen op de been. Van Venezuela tot Hong Kong, van de gele hesjes in Frankrijk tot de demonstranten op de Filippijnen. En ook de steun voor Trump in de Verenigde Staten en de Brexit mogen we hieronder scharen.

Gurri vreest dat de democratie het slachtoffer zal worden. Deze transparantie en stortvloed aan informatie zorgt voor een permanente staat van rebellie, waarin vernietiging van de status quo wordt geëist. Zonder dat iemand weet – of zich afvraagt – wat erna moet komen. Dit politiek nihilisme is een groter gevaar voor de democratie dan menigeen denkt. In zo’n samenleving is iedereen tegen zonder te weten waar ze voor zijn. Wat we dan overhouden is destructie als model.

In dit interview met Gurri gaat hier verder op in en hier meer in zijn eigen woorden.

The Revolt of The Public, and the crisis of authority in the new millennium – Martin Gurri, 2018 herziene editie (alleen te krijgen via Amazon)