In Duitsland is “Hochdeutschland” een regelrechte sensatie. Angela Merkel schijnt het boek stukgelezen te hebben. De Süddeutsche Zeitung ziet auteur Alexander Schimmelbusch als de Duitse Houellebecq. En de verkoopcijfers zijn torenhoog.
Er gist wat in Europa, dat is duidelijk. “Opperduitsland” spring daar op in.
Wellicht is het karakter van onze oosterburen emotioneler dan ik ze had toegedicht, maar de opwinding is behoorlijk overdreven. De kern – het door zakenbankier Viktor geschreven politieke pamflet, dat het land radicaal zal veranderen – is te dun en te weinig uitgewerkt om echt indruk te maken. Het zijn wat losse ideeën van Viktor/ Schimmelbusch. Ook in het boek behelsen ze maar een paar pagina’s, de rest moeten we zelf invullen.
Zodat we overblijven met de notie dat de “doorgeslagen globalisering” bestreden moet worden met staatsinterventie, de creatie van een soort sovereign wealth fund, en het instellen van een vermogensgrens op 25 miljoen euro. Zodra zijn vriend Ali het in een ruk geschreven pamflet omzet in een politiek programma, wordt hij terstond premier en komt Viktor aan het roer te staan van zijn “fonds voor de bevolking”. Met groot succes: de werkloosheid daalt naar nul.
Het is een vermakelijk boek, lekker geschreven, en de moeite waard alleen al omdat het de zeigeist probeert te vatten. En dat lukt aardig, de combinatie van markt en beschermen van de eigen bevolking is politiek goud, zo blijkt uit elk onderzoek. En is in de meeste land nog relatief onontgonnen terrein. Ik had dan ook graag meer gelezen over de specifieke ingrediënten van deze Duitse toverdrank.
Opperduitsland, Alexander Schimmelbusch, 296p – Prometheus, 2019
DANIEL PEPIJN VAN DIJK 